Viêm ruột thừa cấp là bệnh ngoại tiêu hóa hay gặp nhất, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn tới biến chứng viêm phúc mạc đe dọa tới tính mạng bệnh nhân. Vì thế vấn đề đặt ra là chẩn đoán kịp thời và chính xác, chúng ta cần nắm rõ các thể rất đặc biệt trên lâm sàng và phân biệt với các bệnh lý cụ thể sau.
Mục Lục
I. Một số thể viêm ruột thừa cấp trên lâm sàng
Các vị trí giải phẫu bất thường của ruột thừa
1. Viêm ruột thừa cấp sau manh tràng
- Điểm đau ở trên mào chậu phải.
- Một số trường hợp viêm nhiễm lan tới tổ chức sau phúc mạc thì lâm sàng rầm rộ hơn: sốt cao 39-40oC, ấn đau toàn bộ vùng thắt lưng phải.
- Siêu âm và cắt lớp vi tính thấy ruột thừa sau manh tràng.
2. Viêm ruột thừa tiểu khung
- Đau ở vùng hạ vị.
- Bệnh nhân có cảm giác mót đi ngoài kiểu lỵ và mót tiểu.
- Thăm trực tràng âm đạo có điểm đau chói ở túi cùng bên phải.
- Siêu âm và cắt lớp vi tính thấy ruột thừa nằm trong hố chậu bé.
3. Viêm ruột thừa cấp giữa các quai ruột
- Đau vùng quanh rốn.
- Khám thấy điểm đau khu trú, tăng dần ở quanh rốn.
- Thường có triệu chứng bán tắc ruột.
- Siêu âm và cắt lớp vi tính thấy ruột thừa nằm giữa các quai ruột.
4. Viêm ruột thừa hố chậu trái
- Điểm đau khu trú, tăng dần ở hố chậu trái.
- Trường hợp nghi ngờ phải kiểm tra vị trí của gan, tim, nếu 2 cơ quan trên đảo lộn, thì khả năng RT cũng nằm bên trái.
- Siêu âm và cắt lớp vi tính thấy ruột thừa nằm ở hố chậu trái.
5. Viêm ruột thừa dưới gan
- Đau và phản ứng cơ vùng hạ sườn phải, có hội chứng nhiễm khuẩn, dễ nhầm với viêm túi mật cấp.
- Dấu hiệu Rowsing giúp cho chẩn đoán phân biệt. Dấu hiệu Rowsing dương tính cho phép nghĩ nhiều tới VRTC.
- Siêu âm và cắt lớp vi tính thấy ruột thừa nằm dưới gan.
6. Viêm ruột thừa cấp ở trẻ em
Viêm ruột thừa cấp gặp ở trẻ em gặp khoảng 20 trường hợp/10.000 dân số chung/năm. Lâm sàng VRTC ở trẻ em thường thấy:
- Sốt cao mạch nhanh.
- Nôn và buồn nôn.
- Tiến triển nhanh, thường dẫn đến viêm phúc mạc toàn bộ, nhiễm khuẩn nhiễm độc nặng.
7. Viêm ruột thừa cấp ở người lớn tuổi
Một số tác giả cho rằng sự giảm khả năng đáp ứng với nhiễm khuẩn ở người lớn tuổi làm cho các triệu chứng lâm sàng không điển hình, vì vậy khám và chẩn đoán viêm ruột thừa cấp ở người lớn tuổi khó khăn, bệnh nhân thường được chẩn đoán chậm. Biến chứng thủng ruột thừa hay gặp hơn (xuất hiện hơn 50% những bệnh nhân trên 65 tuổi). Người lớn tuổi thường có các bệnh mạn tính phối hợp như tim mạch, phổi, thận… dẫn đến tăng tỷ lệ biến chứng và tử vong. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tử vong ở nhóm bệnh nhân trên 80 tuổi bị viêm ruột thừa biến chứng thủng tới 21%. Triệu chứng viêm ruột thừa cấp ở người lớn tuổi thường nghèo nàn.
- Đau âm ỉ, có bệnh nhân chỉ thấy tức nặng vùng hố chậu phải.
- Không sốt hoặc sốt nhẹ.
- Phản ứng cơ vùng hố chậu phải yếu, nhất là ở những người đã chửa đẻ nhiều lần.
8. Viêm ruột thừa cấp ở phụ nữ có thai
Tỷ lệ ở phụ nữ có thai gặp khoảng 1/1.400 người. Chẩn đoán viêm ruột thừa ở những bệnh nhân mang thai cũng khó khăn, do các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, chán ăn cũng hay gặp ở người có thai. Hơn thế, khi thai phát triển ở tử cung làm thay đổi vị trí các tạng trong ổ bụng.
Lâm sàng viêm ruột thừa cấp ở phụ nữ có thai:
- Vị trí đau cao hơn, thường ở vùng hạ sườn phải.
- Phản ứng cơ nhẹ hoặc không rõ, vì có tử cung ngăn cản nên quá trình viêm chậm ảnh hưởng tới thành bụng trước, mặt khác do cơ đang bị giãn nên co yếu đi.
- Bệnh nhân nằm ngửa, lấy ngón tay đẩy nhẹ khối thai từ bên trái bệnh nhân đau ở bên phải.
- Nên để bệnh nhân nằm nghiêng trái thăm khám tìm điểm đau.
- Cần chẩn đoán phân biệt với viêm bể thận ở người có thai.
II. Chẩn đoán phân biệt viêm ruột thừa cấp
1. Cơn đau quặn thận phải
Cơn đau quặn thận phải
- Đau vùng bụng phải, nhưng lan xuống bẹn, bìu.
- Rối loạn tiểu tiện: đái buốt, đái dắt.
- Nước tiểu có hồng cầu và bạch cầu.
- Chụp XQ không chuẩn bị thấy hình cản quang ở niệu quản phải hay bàng quang.
2. Viêm phần phụ ở nữ giới
- Thường đau cả 2 hố chậu.
- Khí hư (dịch chảy ra ở âm đạo).
3. U nang buồng trứng phải xoắn
- Đau hố chậu phải đột ngột, dữ dội hơn.
- Siêu âm: thấy nang buồng trứng.
- Khi mổ: thấy dịch hồng ở Douglas.
4. Chửa ngoài tử cung bên phải bị vỡ
- Phụ nữ tuổi sinh đẻ thấy chậm kinh và triệu chứng thai nghén.
- Triệu chứng chảy máu trong.
- Thăm âm đạo: cùng đồ Douglas phồng, đau và có máu theo tay.
- Xét nghiệm máu thấy hồng cầu, huyết sắc tố, hematocrit giảm.
- Siêu âm thấy dịch trong ổ bụng.
- Chọc hút ổ bụng có máu.
5. Viêm cơ thắt lưng chậu bên phải
- Đau vùng hố chậu phải.
- Hội chứng nhiễm khuẩn.
- Triệu chứng đặc biệt: chân phải luôn co, không duỗi được.
6. Lồng hồi manh tràng
- Đau từng cơn ở hố chậu phải hoặc cao hơn.
- Rối loạn đại tiện, phân có máu.
- Khám thấy khối bất thường vùng hố chậu phải, lúc có, lúc mất.
- Siêu âm và chụp CT thấy hình ảnh bất thường vùng hồi-manh tràng.
7. Viêm đại tràng
- Rối loạn đại tiện: đau bụng từng cơn, giữa các cơn bệnh nhân không còn cảm giác đau. Phân thường nát, có thể kèm theo nhầy mũi.
- Đau dọc theo khung đại tràng.
- Bệnh tái phát nhiều lần.
8. Viêm tụy cấp
Viêm tụy cấp
- Đau nhiều vùng thượng vị, có thể đau khắp bụng,
- Bụng chướng, ấn điểm sườn-thắt lưng trái đau.
- Xét nghiệm amylase máu, amylase nước tiểu tăng.
- Siêu âm thấy tụy to, bờ không đều.
9. Viêm dạ dày cấp
- Đau vùng thượng vị, kèm đầy bụng, ợ hơi.
- Phản ứng cơ vùng thượng vị, các vùng khác vẫn mềm.
- Không có điểm đau khu trú.
10. Thủng ổ loét dạ dày-tá tràng
- Đau đột ngột dữ dội vùng thượng vị.
- Co cứng cơ thành bụng.
- XQ thấy có liềm hơi dưới hoành.
11. Nhiễm khuẩn nhiễm độc thức ăn
- Khai thác thấy bệnh nhân ăn phải thức ăn lạ, để lâu.
- Nôn, buồn nôn, đau khắp bụng và đi lỏng nhiều lần.
- Thành bụng mềm, không có điểm đau khu trú. Các quai ruột chướng, mỗi lần ấn vào quai ruột bệnh nhân mới đau.
Bài viết bạn quan tâm
Gắp hàng chục viên sỏi mật từ một người phụ nữ béo phì
Aug
Chi phí phẫu thuật thu nhỏ dạ dày giảm béo là bao nhiêu?
Jul
Những lưu ý sau phẫu thuật thu nhỏ dạ dày giảm cân
Jun
Tập luyện như thế nào sau khi đã thu nhỏ dạ dày
Jun
Ăn như thế nào sau khi thu nhỏ dạ dày?
Jun
Sau khi thu nhỏ dạ dày có bị béo phì trở lại không?
Jun
Cần làm gì sau khi phẫu thuật thu nhỏ dạ dày?
Jun
Những điều cần thực hiện trước khi thu nhỏ dạ dày
Jun
Đặt lịch hẹn