Những nguyên nhân gây béo phì hiện nay

Béo phì chính là sự tích tụ quá nhiều mỡ trong cơ thể. Ngoại trừ những người có bắp thịt nở nang, còn lại tất cả những người có số cân nặng cơ thể vượt quá 20% số cân tiêu chuẩn phù hợp với chiều cao đều được coi là béo phì. Và kéo theo là rất nhiều bệnh khác như: cao huyết áp, suy tim, đái tháo đường, ung thư. Cho đến nay, thực sự bệnh béo phì đã làm giảm tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của con người.

Có ít nhất 7 nguyên nhân gây béo phì

Yếu tố di truyền

Các nghiên cứu được thực hiện trên những cặp song sinh cho thấy yếu tố gen có ảnh hưởng lớn đến trọng lượng. Thừa cân và béo phì có khuynh hướng di truyền. Bạn sẽ có nguy cơ cao bị thừa cân nếu cha hoặc mẹ hoặc cả hai bị thừa cân, béo phì.

Gen cũng ảnh hưởng đến lượng chất béo cũng như những vị trí dự trữ chúng trong cơ thể. Bởi vì các thành viên trong gia đình có những thói quen vận động và chế độ ăn giống nhau nên cũng có mối liên quan giữa gen và môi trường.

Trẻ em cũng bắt chước những thói quen của cha mẹ chúng. Trẻ có cha mẹ bị thừa cân do có chế độ ăn quá nhiều năng lượng và lối sống ít vận động, cũng tăng nguy cơ bị thừa cân. Tuy nhiên, nếu những gia đình này có thói quen ăn uống lành mạnh và tập luyện thường xuyên thì nguy cơ của chúng cũng giảm đi.

Yếu tố xã hội

Xã hội và kinh tế có mối liên quan nhất định với béo phì. Ví dụ như không có không gian hoặc thời gian để tập thể dục, không được dạy cách nấu ăn lành mạnh, không dùng trái cây tươi và rau quả hoặc hệ thống bán đồ ăn nhanh quá phát triển còn mọi người thì quá bận rộn, không có thời gian để nấu ăn…

Các rối loạn nội tiết và chuyển hóa

Những bệnh nhân bị rối loạn nội tiết và chuyển hóa: u vỏ thượng thận,suy giáp, mãn kinh, rối loạn chuyển hóa đường và lipid… sẽ kích thích tạo mô mỡ. Sự hình thành nhiều mô mỡ trong cơ thể khiến cho sự gia tăng nhu cầu về chất đường, kéo theo gia tăng nhu cầu về insulin, sự gia tăng hai chất này lại kích thích tạo mô mỡ và hình thành một vòng xoắn bệnh lý rất khó điều trị.

Yếu tố tâm lý

Hai nhà khoa học Herbert Herzog (Trung tâm nghiên cứu Y khoa Garvan, Sydney, Úc) và Zofia Zukowska (Đại học Georgetown, Washington, USA) từng công bố kết quả nghiên cứu mới của họ trên tạp chí Nature Medecine cho thấy: stress cũng là một nhân tố “góp phần” làm tăng trọng lượng cho cơ thể. Các nhà nghiên cứu xác định được rằng số lượng peptit (pepxin) do vùng hypothalamus (vùng não điều khiển thân nhiệt, đói, khát…) sản xuất ra tuỳ thuộc vào trạng thái stress và có ảnh hưởng đến lớp mỡ của cơ thể, đặc biệt là phần bụng.

Các yếu tố tăng trưởng của cơ thể

Sự gia tăng khối lượng cơ thể trong bệnh béo phì có thể do sự gia tăng kích thước của tế bào mỡ, gọi là béo phì phì đại hoặc sự gia tăng số lượng của tế bào mỡ, còn gọi là béo phì tăng sản hoặc phối hợp cả hai.

Béo phì xuất hiện ở tuổi trưởng thành thường là béo phì phì đại và việc giảm cân nặng ở những bệnh nhân này có vẻ dễ hơn chỉ cần tuân thủ nghiêm ngặt những quy định về lượng cũng như chất của thức ăn đưa vào cơ thể, kết hợp với luyện tập thân thể, và kết hợp sử dụng một số thuốc là được.

Trong khi đó, béo phì xuất hiện ở tuổi thiếu niên thường là béo phì kiểu tăng sản hoặc phối hợp cả hai và việc cố gắng giảm cân thật sự rất khó khăn.

Do đó việc ngăn ngừa bệnh béo phì ngay từ khi còn nhỏ là rất quan trọng.

Hoạt động thể lực

Việc giảm hoạt động thể lực một cách rõ rệt ở một xã hội có nền kinh tế phát triển và tiện nghi như ngày nay cũng là một yếu tố rất đáng kể gây nên bệnh béo phì.

Ở những người này mất cân bằng về năng lượng sẽ bị thiên lệch cung nhiều hơn cầu và con đường dẫn đến béo phì rất rộng mở. Ngay tại nước Mỹ, mặc dù mỗi người dân đã cố gắng giảm bớt 10% số calorie thức ăn đưa vào cơ thể nhưng tỉ lệ béo phì vẫn tăng lên gấp hai lần so với những năm đầu thế kỷ.

Các tổn thương trên não bộ

Các tổn thương trên bộ não của bệnh nhân, đặc biệt là ở vùng dưới đồi có thể gay ra bệnh béo phì. Mặc dù nay là một nguyên nhân rất hiếm gặp.